سلامت رواني يک وضع وحال کاملا" طبيعي است و وسيله رسيدن به آن نيز در دسترس همه ما قرار دارد. به عقيده روان شناسان اجزاء يک زندگي مؤثر و مثبت و سازنده را مجموعه سنجيده اي از تلاش هاي جدي و پيگير ، همراه با انديشه روشن ، شوخ طبعي و اعتماد به خود تشکيل مي دهند. ما معتقد به فرمول هاي تخيلي ، يا کاوش هاي تاريخي در گذشته شما نيستيم تا کشف کنيم که مثلاً چون با شما به شدت و سختگيرانه رفتار شده است پس ديگران مسئول اندوه و ناراحتي شماهستند. اين مقاله راههاي دستيابي به شور و شادي را ارائه مي دهد و بر مسيري روشن و قابل فهم و منطقي بر مسئوليت و تعهد نسبت به خود و شور زندگي و تمايل به داشتن شخصيت انتخابي خود تکيه دارد .
راههاي رسيدن به يک شخصيت سالم و موفق عبارت اند از :
1. اختيار دار خود باشيد :
به پشت سر خودتان نگاه کنيد ، خواهيد ديد که يک همراه دايمي داريد و چون نام بهتري ندارد او را مرگ خويشتن مي ناميد . شما مي توانيد به ميل خود از اين مهمان بترسيد يا از او به نفع خود بهره گيريد . انتخاب با خودتان است . با وجود مرگ که مسئله مهمي است و زندگي که چنين کوتاه است از خود بپرسيد :
چرا از اقدام به کارهايي که واقعاً مي خواهم انجام دهم خودداري مي کنم ؟ و چرا غافل از احوال خويشتنم ؟
آيا بايد به دلخواه ديگران زندگي کنم ؟ آيا اهمال و تعلل ورزيدن بهترين شيوه زندگي کردن است ؟
پاسخ هاي شما مي توانند در اين چند کلمه خلاصه شوند:زندگي کن ، خودت باش ، لذت ببر ، دوست داشته باش. از اين پس اگر خواستيد تصميمي بگيريد و ندانستيد که آيا بايد اختيار خود را داشته باشيد و انتخاب مطلوب خود را خودتان انجام دهيد يا نه ، به اين سؤال مهم پاسخ دهيد . "من تا کي مي خواهم مرده و راکد باشم ؟" با در نظر داشتن اين دورنماي هميشگي مي توانيد هم اکنون انتخاب خويش را به عمل آوريد و اضطراب ها ، ترس ها و ترديدها و تقصيرها را براي آنهايي بگذاريد که تا ابد زنده خواهند ماند! اگر از هم اکنون شروع به برداشتن اين قدم ها نکنيد بايد بدانيد که همه زندگي خود را آن گونه که ديگران معين مي کنند خواهيد گذراند. اگر اقامت شما روي زمين تا اين حد کم و کوتاه است ،لااقل بايد خوشايند شما باشد ؛ خلاصه اين که اين ، زندگي شماست. آنچه دلتان مي خواهد با آن بکنيد.
2. عاشق خود باشيد :
عشق به خود براساس پذيرفتن خود، دوست داشتن جسم خود و انتخاب تصوير مثبت تري از خودتان و قبول خويشتن بدون شکايت و ايراد حاصل مي شود. با احساس اين که شما مهم ، ارزشمند و زيبا هستيد و يا چقدر خوب و شايسته هستيد ، ديگر نيازي نداريد که ديگران با انجام خواسته ها و نظريات شما ، ارزش شما را تأييد و تقويت نمايند . شما مي توانيد با دوست داشتن خود با کليه احساسات ديگري که نسبت به خودتان پيدا مي کنيد مبارزه نماييد . به ياد داشته باشيد که در هيچ زماني و تحت هيچ شرايطي ، نفرت به خود بهتر از عشق به خود نيست . حتي اگر برخلاف ميل خودتان رفتار کرده باشيد بيزاري از خودتان فقط به رکود و زيان شما مي انجامد به جاي نفرت از خود ، احساسات مثبت را پرورش دهيد. از هر اشتباه پندي بياموزيد ؛ تصميم بگيريد تکرارش نکنيد و آن اشتباه را با ارزش خود ارتباط ندهيد.
3. نيازي به تأييد ديگران نيست :
نياز به تأييد ديگران يعني اين که نظر شما نسبت به "من" از "اعتقاد خودم نسبت به خودم" مهمتر باشد . اگر تأييد در زندگي شما به صورت يک نياز در آمده باشد بايد براي از بين بردن آن دست به کار شويد .اولين کار اين است که بفهميد تأييد طلبي يک ميل است نه يک ضرورت . همه ي ما از تحسين و تشويق لذت مي بريم و در واقع نمي خواهيم از آن محروم شويم ، نيازي هم به اين محروميت نيست ، تأييد به خودي خود ناسالم نيست و در واقع لذت بخش هم هست. تأييد ديگران هنگامي تبديل به يک نقطه ضعف مي شود که به جاي اين که تنها يک ميل و خواسته باشد به صورت نياز درآيد و اگر اين ميل به صورت نياز درآيد در آن صورت به دليل به دست نياوردنش از پا خواهيد افتاد. بنابراين براي از بين بردن تدريجي "نياز تأييد طلبي" بايد هرچه سريعتر اقدام نمود.
4. احساس هاي بيهوده تقصير و نگراني:
در طول زندگي دو احساس از همه ي احساس ها بي ثمرتر است يکي احساس تقصير درباره آنچه واقع شده و گذشته است و ديگري نگراني درباره آنچه ممکن است در آينده واقع شود. سپس اين دو احساس- تقصير و نگراني- لحظات حال را مختل مي کنند. بنابراين براي جلوگيري از اين احساس هاي بيهوده بايد ياد بگيريد که در زمان حال زندگي کنيد و اوقات کنوني را با انديشدن درباره گذشته يا آينده راکد نگذاريد .هيچ لحظه ديگري غير از لحظه حال براي زيستن وجود ندارد . تمامي احساس تقصيرها و اضطراب هاي بيهوده شما ثمري به جز اتلاف وقت ندارد0
5. رهايي از گذشته :
براي اين که يک شخصيت سالم و موفق داشته باشيد بايد گذشته را رها کنيد و براي خود شخصيتي قائل شويد که همين امروز براي خود انتخاب مي کنيد؛ نه آنچه که قبلاً انتخاب کرده ايد .
6. شکستن سد سنت ها و آيين ها :
هيچ قانون و مقرراتي وجود ندارد که مطلق و هميشه به جا و با معني باشد و يا اين که بهترين راه را در هر شرايط نشان بدهد. نرمش و انعطاف پذيري فضيلت بسيار بزرگي است ، با اين حال براي شما مشکل است که قانون بي فايده اي را نقض کنيد. اما اگر مطابقت با اين آيين ها را به صورت افراطي ادامه دهيد ممکن است بيماري عصبي در شما پديد آيد ؛ به ويژه وقتي که اجراي "سنت ها و آيين ها " اندوه و افسردگي و اضطراب در پي داشته باشد. در اينجا نقض اين آيين ، صحيح و مناسب است چون باعث مي شود رفتارهاي سالم و سازنده در شما رشد نمايد.
7. دام عدالت :
اگر قرار بود امور جهان طوري تنظيم شود که همه چيز منصفانه باشد ، هيچ موجود زنده اي نمي توانست حتي يک روز هم دوام بياورد. پرندگان مجاز به خوردن کرمها نبودند ، و خواسته هاي فردي تمامي موجودات مي بايست برآورده شود. با اين که در فرهنگ ما سياستمداران در همه نطق هاي انتخاباتي خود وعده مي دهند که ما برابري و عدالت را براي همگان مي خواهيم ، با وجود اين بي عدالتي ها روزها در پي يکديگر و قرن ها در پي هم ادامه مي يابد چون بي عدالتي ، تغيير ناپذير و هميشگي است اما شما با بينش نو و بي انتهاي خودتان مي توانيد تصميم بگيريد که با اين بي عدالتي مبارزه نماييد و تسليم رکود عاطفي ناشي از آن نشويد.
حتي مي توانيد براي از بين بردن بي عدالتي با ديگران همکاري کنيد ولي بايد بکوشيد و همچنين تصميم بگيريد که به خاطر آن دچار اختلالات رواني نگرديد .
8. اهمال و مسامحه کاري را فوراً خاتمه دهيد:
سه کلمه: اميدواري ها ، آرزوها و شايدها شبکه حفاظت و حمايت رفتار اهمال کارانه را تشکيل مي دهند. اين انديشه ها در واقع به شخص مسامحه کار شادي و شعف مي بخشد. تمام آرزو کردن ها و اميد داشتن ها اتلاف وقت است. هيچ يک از کاشکي ها هيچوقت به جايي نرسيده ا ست. شما اين آرزوها و شايدها و اميدواري ها را رها کنيد. آستين ها را بالا بزنيد و کاري را که آنقدر در زندگي خود با اهميت تشخيص داده ايد و تصميم به انجامش گرفته ايد ، عملي سازيد .
9. اعلام استقلال رواني :
استقلال رواني يعني رهايي کامل از روابط اجباري و رهايي از رفتارهايي که منشاء وجودي آن ديگران هستند؛ يعني رها شدن از کارهايي که در صورت نبودن روابط اجباري خاص –تصميم به انجام آنها نمي گرفتيد. مختصر اين که استقلال رواني يعني به ميل خود زيستن ، خويشتن شدن و انتخاب هر رفتار و کرداري که دوست داريد. پس براي اين که شخصيت سالمي داشته باشيد بايد از استقلال رواني برخوردار باشيد و آزادي و استقلال رواني هم مستلزم بي نيازي از ديگران است . مقصود نخواستن ديگران نيست بلکه احتياج نداشتن به آنهاست . لحظه اي که نياز داشته باشيد ، آسيب پذير مي شويد و در زندگي چندان پيشرفت نمي کنيد.
10. وداع با عصبانيت :
عصبانيت يک خصلت انساني نيست. مجبور نيستيد چيزي را که هيچ فايده اي به حال يک انسان شاد و سازنده ندارد در وجود خودتان حفظ کنيد .اين يک نقطه ضعف است ، نوعي آنفلوانزاي رواني است که همانند هر بيماري جسمي ، قابليت و توانايي هاي شما را نابود مي کند. پس بايد ياد بگيريد براي اعمال و عقايد ديگران آن چنان قدرتي قائل نشويد که بتوانند شما را پريشان و آشفته سازند . زماني که خويشتن را ارزشمند بدانيد و اجازه ندهيد ديگران اختيار شما را در دست گيرند آن زمان ديگر خود را با خشم و عصبانيت در لحظات حال آزار نخواهيد داد و با آن وداع خواهيد کرد.
نتيجه گيري :
با توجه به ويژگي هايي که براي داشتن شخصيت سالم و موفق ارائه کرديم، مهمترين مشخصه چنين شخصيتي آن است که همه چيز زندگي را دوست بداريد و از انجام هيچ کاري ناراحت نشويد . وقت خود را با شـِکـِوه و شکايت يا آرزوي اين که اوضاع جور ديگري باشد تلف نکنيد ؛ نسبت به همه امور زندگي احساس شور و هيجان داشته باشيد و خواست و توقعتان از زندگي تا حدي باشد که دستيابي به آن برايتان امکان پذير باشد.
مأموريت انسان در زندگي ، تغيير دادن جهان نيست . انسان مأمور تغيير خويشتن است . تمامي راه حل ها ، در درون انسان ها است .
راههاي رسيدن به يک شخصيت سالم و موفق عبارت اند از :
1. اختيار دار خود باشيد :
به پشت سر خودتان نگاه کنيد ، خواهيد ديد که يک همراه دايمي داريد و چون نام بهتري ندارد او را مرگ خويشتن مي ناميد . شما مي توانيد به ميل خود از اين مهمان بترسيد يا از او به نفع خود بهره گيريد . انتخاب با خودتان است . با وجود مرگ که مسئله مهمي است و زندگي که چنين کوتاه است از خود بپرسيد :
چرا از اقدام به کارهايي که واقعاً مي خواهم انجام دهم خودداري مي کنم ؟ و چرا غافل از احوال خويشتنم ؟
آيا بايد به دلخواه ديگران زندگي کنم ؟ آيا اهمال و تعلل ورزيدن بهترين شيوه زندگي کردن است ؟
پاسخ هاي شما مي توانند در اين چند کلمه خلاصه شوند:زندگي کن ، خودت باش ، لذت ببر ، دوست داشته باش. از اين پس اگر خواستيد تصميمي بگيريد و ندانستيد که آيا بايد اختيار خود را داشته باشيد و انتخاب مطلوب خود را خودتان انجام دهيد يا نه ، به اين سؤال مهم پاسخ دهيد . "من تا کي مي خواهم مرده و راکد باشم ؟" با در نظر داشتن اين دورنماي هميشگي مي توانيد هم اکنون انتخاب خويش را به عمل آوريد و اضطراب ها ، ترس ها و ترديدها و تقصيرها را براي آنهايي بگذاريد که تا ابد زنده خواهند ماند! اگر از هم اکنون شروع به برداشتن اين قدم ها نکنيد بايد بدانيد که همه زندگي خود را آن گونه که ديگران معين مي کنند خواهيد گذراند. اگر اقامت شما روي زمين تا اين حد کم و کوتاه است ،لااقل بايد خوشايند شما باشد ؛ خلاصه اين که اين ، زندگي شماست. آنچه دلتان مي خواهد با آن بکنيد.
2. عاشق خود باشيد :
عشق به خود براساس پذيرفتن خود، دوست داشتن جسم خود و انتخاب تصوير مثبت تري از خودتان و قبول خويشتن بدون شکايت و ايراد حاصل مي شود. با احساس اين که شما مهم ، ارزشمند و زيبا هستيد و يا چقدر خوب و شايسته هستيد ، ديگر نيازي نداريد که ديگران با انجام خواسته ها و نظريات شما ، ارزش شما را تأييد و تقويت نمايند . شما مي توانيد با دوست داشتن خود با کليه احساسات ديگري که نسبت به خودتان پيدا مي کنيد مبارزه نماييد . به ياد داشته باشيد که در هيچ زماني و تحت هيچ شرايطي ، نفرت به خود بهتر از عشق به خود نيست . حتي اگر برخلاف ميل خودتان رفتار کرده باشيد بيزاري از خودتان فقط به رکود و زيان شما مي انجامد به جاي نفرت از خود ، احساسات مثبت را پرورش دهيد. از هر اشتباه پندي بياموزيد ؛ تصميم بگيريد تکرارش نکنيد و آن اشتباه را با ارزش خود ارتباط ندهيد.
3. نيازي به تأييد ديگران نيست :
نياز به تأييد ديگران يعني اين که نظر شما نسبت به "من" از "اعتقاد خودم نسبت به خودم" مهمتر باشد . اگر تأييد در زندگي شما به صورت يک نياز در آمده باشد بايد براي از بين بردن آن دست به کار شويد .اولين کار اين است که بفهميد تأييد طلبي يک ميل است نه يک ضرورت . همه ي ما از تحسين و تشويق لذت مي بريم و در واقع نمي خواهيم از آن محروم شويم ، نيازي هم به اين محروميت نيست ، تأييد به خودي خود ناسالم نيست و در واقع لذت بخش هم هست. تأييد ديگران هنگامي تبديل به يک نقطه ضعف مي شود که به جاي اين که تنها يک ميل و خواسته باشد به صورت نياز درآيد و اگر اين ميل به صورت نياز درآيد در آن صورت به دليل به دست نياوردنش از پا خواهيد افتاد. بنابراين براي از بين بردن تدريجي "نياز تأييد طلبي" بايد هرچه سريعتر اقدام نمود.
4. احساس هاي بيهوده تقصير و نگراني:
در طول زندگي دو احساس از همه ي احساس ها بي ثمرتر است يکي احساس تقصير درباره آنچه واقع شده و گذشته است و ديگري نگراني درباره آنچه ممکن است در آينده واقع شود. سپس اين دو احساس- تقصير و نگراني- لحظات حال را مختل مي کنند. بنابراين براي جلوگيري از اين احساس هاي بيهوده بايد ياد بگيريد که در زمان حال زندگي کنيد و اوقات کنوني را با انديشدن درباره گذشته يا آينده راکد نگذاريد .هيچ لحظه ديگري غير از لحظه حال براي زيستن وجود ندارد . تمامي احساس تقصيرها و اضطراب هاي بيهوده شما ثمري به جز اتلاف وقت ندارد0
5. رهايي از گذشته :
براي اين که يک شخصيت سالم و موفق داشته باشيد بايد گذشته را رها کنيد و براي خود شخصيتي قائل شويد که همين امروز براي خود انتخاب مي کنيد؛ نه آنچه که قبلاً انتخاب کرده ايد .
6. شکستن سد سنت ها و آيين ها :
هيچ قانون و مقرراتي وجود ندارد که مطلق و هميشه به جا و با معني باشد و يا اين که بهترين راه را در هر شرايط نشان بدهد. نرمش و انعطاف پذيري فضيلت بسيار بزرگي است ، با اين حال براي شما مشکل است که قانون بي فايده اي را نقض کنيد. اما اگر مطابقت با اين آيين ها را به صورت افراطي ادامه دهيد ممکن است بيماري عصبي در شما پديد آيد ؛ به ويژه وقتي که اجراي "سنت ها و آيين ها " اندوه و افسردگي و اضطراب در پي داشته باشد. در اينجا نقض اين آيين ، صحيح و مناسب است چون باعث مي شود رفتارهاي سالم و سازنده در شما رشد نمايد.
7. دام عدالت :
اگر قرار بود امور جهان طوري تنظيم شود که همه چيز منصفانه باشد ، هيچ موجود زنده اي نمي توانست حتي يک روز هم دوام بياورد. پرندگان مجاز به خوردن کرمها نبودند ، و خواسته هاي فردي تمامي موجودات مي بايست برآورده شود. با اين که در فرهنگ ما سياستمداران در همه نطق هاي انتخاباتي خود وعده مي دهند که ما برابري و عدالت را براي همگان مي خواهيم ، با وجود اين بي عدالتي ها روزها در پي يکديگر و قرن ها در پي هم ادامه مي يابد چون بي عدالتي ، تغيير ناپذير و هميشگي است اما شما با بينش نو و بي انتهاي خودتان مي توانيد تصميم بگيريد که با اين بي عدالتي مبارزه نماييد و تسليم رکود عاطفي ناشي از آن نشويد.
حتي مي توانيد براي از بين بردن بي عدالتي با ديگران همکاري کنيد ولي بايد بکوشيد و همچنين تصميم بگيريد که به خاطر آن دچار اختلالات رواني نگرديد .
8. اهمال و مسامحه کاري را فوراً خاتمه دهيد:
سه کلمه: اميدواري ها ، آرزوها و شايدها شبکه حفاظت و حمايت رفتار اهمال کارانه را تشکيل مي دهند. اين انديشه ها در واقع به شخص مسامحه کار شادي و شعف مي بخشد. تمام آرزو کردن ها و اميد داشتن ها اتلاف وقت است. هيچ يک از کاشکي ها هيچوقت به جايي نرسيده ا ست. شما اين آرزوها و شايدها و اميدواري ها را رها کنيد. آستين ها را بالا بزنيد و کاري را که آنقدر در زندگي خود با اهميت تشخيص داده ايد و تصميم به انجامش گرفته ايد ، عملي سازيد .
9. اعلام استقلال رواني :
استقلال رواني يعني رهايي کامل از روابط اجباري و رهايي از رفتارهايي که منشاء وجودي آن ديگران هستند؛ يعني رها شدن از کارهايي که در صورت نبودن روابط اجباري خاص –تصميم به انجام آنها نمي گرفتيد. مختصر اين که استقلال رواني يعني به ميل خود زيستن ، خويشتن شدن و انتخاب هر رفتار و کرداري که دوست داريد. پس براي اين که شخصيت سالمي داشته باشيد بايد از استقلال رواني برخوردار باشيد و آزادي و استقلال رواني هم مستلزم بي نيازي از ديگران است . مقصود نخواستن ديگران نيست بلکه احتياج نداشتن به آنهاست . لحظه اي که نياز داشته باشيد ، آسيب پذير مي شويد و در زندگي چندان پيشرفت نمي کنيد.
10. وداع با عصبانيت :
عصبانيت يک خصلت انساني نيست. مجبور نيستيد چيزي را که هيچ فايده اي به حال يک انسان شاد و سازنده ندارد در وجود خودتان حفظ کنيد .اين يک نقطه ضعف است ، نوعي آنفلوانزاي رواني است که همانند هر بيماري جسمي ، قابليت و توانايي هاي شما را نابود مي کند. پس بايد ياد بگيريد براي اعمال و عقايد ديگران آن چنان قدرتي قائل نشويد که بتوانند شما را پريشان و آشفته سازند . زماني که خويشتن را ارزشمند بدانيد و اجازه ندهيد ديگران اختيار شما را در دست گيرند آن زمان ديگر خود را با خشم و عصبانيت در لحظات حال آزار نخواهيد داد و با آن وداع خواهيد کرد.
نتيجه گيري :
با توجه به ويژگي هايي که براي داشتن شخصيت سالم و موفق ارائه کرديم، مهمترين مشخصه چنين شخصيتي آن است که همه چيز زندگي را دوست بداريد و از انجام هيچ کاري ناراحت نشويد . وقت خود را با شـِکـِوه و شکايت يا آرزوي اين که اوضاع جور ديگري باشد تلف نکنيد ؛ نسبت به همه امور زندگي احساس شور و هيجان داشته باشيد و خواست و توقعتان از زندگي تا حدي باشد که دستيابي به آن برايتان امکان پذير باشد.
مأموريت انسان در زندگي ، تغيير دادن جهان نيست . انسان مأمور تغيير خويشتن است . تمامي راه حل ها ، در درون انسان ها است .
نظرات شما عزیزان:
تبادل
لینک هوشمند