خون جهت عمل گردش در رگهاي بدن احتیاج به فشاري دارد كه تلمبه قلب این فشار را تامين مي كند و ديواره رگ‌ها در هماهنگی و نظم آن نقش دارند . سرخرگ‌ها خون بدن را از قلب به سایر بخش‌های بدن می‌رسانند. جهت به گردش درآمدن خون به سایر بخش ها به فشار متعادل احتیاج دارد. فشاری که به واسطه جریان خون در سرخرگهای بدن به گردش و حرکت در می آید، یعنی فشاری که در هر انقباض عضله قلب در اثر برخورد خون به دیواره سرخرگ وارد میشود، فشار خون نام دارد. زمانی که توانایی و استحکام سرخرگهای بزرگ، کم می شود و یا از بین می رود و عروق کوچک در اثر این اتفاق باریکتر شوند، فشار خون بالا می رود. قلب هر موجود زنده مانند یک پمپ با انقباض و استراحت خود، خون را داخل عروق به گردش در می‌آورد. در زمان‌های مختلف سلسله مراتب حرکت این پمپاژ، فشار خون در سرخرگ‌ها تغییر می‌کند. فشار خون در موقع انقباض قلب بيشتر و در زمان انبساط آن كمتر است . در این راستا آ‌نرا در هر دو حالت اندازه گيري مي كنند و به ترتيب آنها را فشار خون بالايي يا بيشين و فشار خون پاييني يا كمينه مي نامند.
بیماری فشار خون بالا یکی از مهمترین عوامل خطر قلبی عروقی است و هر چه میزان فشار خون بالاتر باشد، خطر سکته های مغزی و بیماری های قلب بیشتر می شود. فشار خون بالا سطحی از فشار خون است که موجب ایجاد مشکل در افراد می شود و برای کنترل آن اقدامات درمانی صورت میگیرد.
برای اندازه گیری فشار خون بالا در منزل یا مطب با بکارگیری روش‌های استاندارد می توان به نتیجه مطلوب رسید. بعضی بیمارانی که فشار خون بالا دارند احتیاج به دارو درمانی ندارند و با رژیم غذایی می توان این معضل را کاهش داد. البته در برخی افراد حتما رژیم دارویی توصیه می شود. افراد مسن تر بیشتر در معرض فشار خون بالا هستند تا جوانان.
فشار خون در زمان خواب و استراحت كمتر و در زمان هيجان و فعاليت بيشتر است.
فشار خون بالا در مدت زمان طولانی عوارض متعددي در قلب، كليه ها و مغز دارد. غیر از آن مواردی که فشارخون بالا مربوط به یک عامل با بیماری های زمینه‌ای خاص است که با درمان آن فشار خون به حد طبیعی بر می گردد، در بیشتر موارد در افرادی که فشار خون بالا دارند، علت معینی برای فشار خون بالا حاصل نمی شود.
معمولا برای اکثر بیماری های فشار خون بالا علت خاصي یافت نمي شود و درمان این بیماری باید در طی طول عمر فرد صورت گیرد. تقریباً بيش از 17 درصد زنان و 26 درصد مردان در سن میانی و بيش از 60 درصد افراد بالاي 65 ساله فشار خون بالا دارند.
بالاترین میزان فشار خون را اصطلاحاً "فشار سیستولیک" نام می نهند که فشاری است که زمان انقباض ماهیچه قلب باعث رسیدن خون از سمت قلب به سایر نقاط می شود. کمترین میزان فشار خون را اصطلاحاً "فشار دیاستولیک" نام می‌نهند که فشار بین ضربانهای قلب به حساب می آید و به زمانی اطلاق می شود که قلب در حالت استراحت می‌باشد. واحد اندازه گیری فشارخون میلیمتر جیوه (mmhg) می باشد. اندازه فشار خون بر پایه 2 عدد به نمایش در می آید. اولین عدد مربوط به فشار بالا (سیستولیک یا ماکزیمم) می باشد و عدد دوم مربوط به فشار پایین (دیاستولیک یا مینیمم) است. عموما یک فشار خون متعادل مقداری زیرmmhg 85/130 می باشد. (130 فشار سیستولیک و 85 فشار دیاستولیک). در افرادی که از بیماری دیابت رنج می برند فشاری باید کمتر از mmhg 80/125 دیده شود. زمانی که مقدار فشارخون با سرعت زیاد بالا رود و حدوداً ١٣/٢٠٠ باشد، به آن فشار خون بدخیم می گویند که موجب آسیب رسیدن به فرد می شود و حتی گاهاً موجب مرگ و میر می شود. زمانی فشار خون طبیعی است که فشار افراد ماکزیمم 120 میلیمتر جیوه یا پایین‌تر و فشار مینیمم 80 میلیمتر جیوه یا پایین‌تر باشد. زمانی که فشار ماکزیمم فرد بین 120 تا 139 میلیمتر جیوه و فشار مینیمم بین 80 تا 89 باشد؛ می توان گفت فرد به "پیش-فشار خون بالا" یا "پیش-پرفشاری خون" مبتلا شده است.
فشار خون بالا زمانی رخ می دهد که فشاری که از جریان خون به دیواره رگ های خونی وارد می شود افزایش پیدا کند. فشار خون بالا در بعضی اوقات «کشنده بی سر و صدا» نامیده میشود چرا که تا مراحل انتهایی اکثراً بدون علامت است. این نکته حائز اهمیت است که فشار خون عموما در اثر فعالیت بدنی بالا می‌رود، اما افرادی که فشار خون بالا دارند در زمان استراحت نیز فشار خونش بالاتر از حد نرمال است.
تقریباً از هر چهار نفر، یک نفر به بیماری فشار خون بالا مبتلا است و از عوارض فشار خون بالا درد می کشد. عموماً علامت این بیماری بعد از گذشت مدتهای طولانی ظاهر می شود. سالانه، 900 هزار نفر در تمام دنیا، به علت مبتلا شدن به این بیماری، فوت می کنند. فشار خون با مقدار خونی که توسط قلب پمپ میشود و مقدار مقاومت ایجاد شده در برابر جریان خون توسط شریان‌ها مرتبط است. هرمقدار خون بیشتری توسط قلب پمپ شود و هرچه شریان‌ها باریکتر و تنگتر باشند فشارخون بالاتر خواهد بود. عموماً فشار خون بالا پس از مدت زمان طولانی زندگی ظاهر می شود نهایتاً اکثر افراد به آن مبتلا خواهند شد. فشار خون بالا را می توان به آسانی تشخیص داد و پس از اینکه افراد متوجه شدند که به فشار خون بالا مبتلا هستند باید به پزشک مراجعه کرده و تحت مراقبت قرار گیرند. زمانی که قلب می تپد باعث تلمبه شدن خون در درون رگ ها و شریان ها می شود. در این زمان فشار خون شما در بالاترین حد خود است و فشار سیستولی یا ماکزیمم خوانده میشود. و هنگامی که قلب -در فاصله بین دو ضربان- در حال استراحت قرار میگیرد، فشار خون شما پایین می‌آید که به آن فشار دیاستولی یا مینیممی گویند. آن دسته از افرادی که در این گروه جا می گیرند، بیشتر از افراد دیگر به بیماری فشار خون بالا مبتلا می شوند مگر در مواردی که پیشگیری های لازم در مورد این دسته از افراد صورت پذیرد. این دسته از افراد مجبورند در تمام طول عمر خود با رعایت رژیم غذایی و یا مصرف دارو فشار خون خود را طبیعی نگه دارند.
نکته حائز اهمیتی که حتما به آن توجه داشته باشید این است که اگر مبتلا به پرفشاری خون هستید، با رعایت نکات ایمنی و اقدامات درمانی فشار خون شما به حد طبیعی بازگشته است، شما به درمان کامل و سلامت کافی نرسیده اید و بیماری شما تنها تحت کنترل است. در نتیجه نباید تحت هیچ عنوان درمان خود را قطع کنید.
فشار خون بالا به دو مرحله یک و دو تقسیم میشود:
طبقهبندی فشار خون در بزرگسالان (بر حسب میلی متر جیوه)
رده فشارخون فشار خون ماکزیمم (سیستولی) فشار خون مینیمم (دیاستولی)
طبیعی کمتر از 120 کمتر از 80
پیش-پرفشاری خون 120 تا 139 80 تا 89
پرفشاری خون
مرحله یک 140 تا 159 90 تا 99
مرحله دو 160 یا بالاتر 100 یا بالاتر
نکاتی در مورد این طبقه بندی:
این نوع از طبقهبندی تنها درخصوص افراد 18 ساله یا بزرگتر است که هیچگونه دارویی جهت فشار خون بالا مصرف نمیکنند و همچنین به بیماری وخیم کوتاه‌مدتی مبتلا نمی باشند و حتی بیماری‌هایی مانند دیابت یا بیماری کلیوی ندارند.
زمانی که فشار خون سیستولی و دیاستولی افراد در دو رده مختلف قرار میگیرد، برای طبقهبندی باید از رده بالاتر استفاده کنند، مثلاً اگر فشار خون 160 روی 80 است، در مرحله دوی فشار خون بالا قرار میگیرد.
در مورد افرادی که به بیماری دیابت یا بیماری کلیوی مبتلا هستند، اگر فشارخون 130 روی80 میلیمتر جیوه یا بالاتر باشد، استثنائا در طبقه فشار خون بالا قرار می‌گیرند.
فشار خون چگونه اندازه گیری می شود؟
فشار خون بوسیله تست با یک دستگاه ساده و بدون درد و با استفاده از یک کاف فشار خون که به آن فشار سنج گویند اندازه گیری میشود. این دستگاه یک فشار سنج کوچک می باشد( از جنس جیوه که از بقیه دقیقتر بوده و یا عقربه ای و در آخر دیژیتالی که از بقیه کم دقت تر است ) که متصل به یک کاف یا همان پارچه باد شونده میشود.
تورم کاف با باد کردن کاف است که در اطراف بازو پیچیده می شود.
هنگام گرفتن فشار خون ، پزشک شما بوسیله گوشی پزشکی به حرکت و تلاطم خون از طریق عروق گوش میدهد.
کاف بوسیله تلمبه که به کاف متصل است، تا فشار بالاتر از فشار سیستولیک فرد باد می شود. سپس با کمک ضامن تلمبه به تدریج باد کاف خالی میشود، با اولین صدای شنیده شده از طریق گوشی پزشکی درجه ثبت شده روی دستگاه در آن لحظه فشار خون سیستولیک نشان داده میشود و با ادامهء خالی کردن باد کاف هرگاه صدا قطع شد درجه ثبت شده روی دستگاه در آن لحظه فشار خون دیاستولیک است. فشار خون سیستولیک همیشه اول گفته شده ، و سپس عدد فشار خون دیاستولیک گفته می شود. به عنوان مثال ، ممکن است فشار خون خود را به عنوان "120 روی 80" خوانده شود( و یا نوشته شده است 120 / 80).
فشار خون را با معیار" میلی متر جیوه" اندازه گیری می گیرند. با این حال ، معمولا "میلی متر جیوه"را در آخر عدد گفته شده ذکر نمیکنند.
علایم شایع فشار خون بالا
اکثر افرادی که مبتلا به فشارخون بالا هستند، هیچگونه احساس بیماری ندارند و حالت نرمال دارند. 15 درصد از افراد در سنین بالا مبتلا به فشارخون بالا هستند و خودشان بی خبرند. تنها راه تشخیص فشار خون بالا ، اندازه گیری میزان آن است.
احساس سردرد و سرگیجه شدید و گیجی
احساس تنگی نفس
خونریزی از بینی
سرفه خونی
خواب آلودگی، کرختی و مور مور شدن در ناحیه دست و پا
حملات گرگرفتگی
نبض تند
عدم تحمل به گرما
سطح پایین پتاسیم درخون
صدای همهمه بلند در شکم
سابقه خانوادگی بیماری کلیوی
صدمه به چشمها، کلیه ها؛ یا قلب
سطوح خیلی بالای فشار خون بالاتر از ۱۲۰/۱۸۰ mmHg
آغاز بیماری فشار خون بالا قبل از ۲۰ سالگی یا بعد از سن ۵۰ سالگی
انواع فشار خون بالا:
1.فشار خون بالای اولیه یا اصلی (اساسی): حدود 90 درصد از فشار خون های بالا علت نامشخص دارند و به صورت تدریجی پس از چندین سال بوجود می آید، که به این حالت فشار خون بالای اولیه یا اصلی گویند.
2. فشار خون بالای ثانویه: عده معدودی (حدود 10 درصد) از افراد به این نوع فشار خون مبتلا هستند که ناگهانی شکل می گیرد و در مقایسه با نوع اولیه، باعث ایجاد فشار خون شدیدتری می شود. شرایط گوناگون و مصرف داروهای مختلف می توانند منتهی به فشار خون بالا شوند که عبارت هستند از:
اشکال در سیستم عصبی خودکار و یا سیستم هورمونی کلیه (رنین آنژیوتانسین).
مقاومت به انسولین
پارانشیم کلیه (مانند گلومرولونفریت مزمن، پیلونفریت، بیماریهای بافت همبندی، بیماری کلیه پلی کیستیکو اوروپاتی‌های انسدادی)
بیماریهای عروق کلیوی
فئوکروموسیتوما
نشانگان کوشینگ
آلدسترونیسم اولیه
هیپرپلازی مادرزادی آدرنال
هیپرتیروییدی
کوارتاسیون آئورت
داروهایی همانند داروهای جلوگیری از بارداری، داروهای ضد احتقان، داروهای مُسکنی که به صورت آزاد فروخته می شوند و بعضی دیگر از داروها
داروهایی که به صورت غیرقانونی وجود دارند مانند کوکایین و آمفتامین.
طبقه بندی فشارخون بالا در افراد بالغ
فشار خون در بالغین بیشتر از ۱۸ سال به صورت زیر تقسیم بندی می شود
۱. طبیعی :
فشار خون سیستولی کمتراز ۱۲۰ میلیمتر جیوه و دیاستولی کمتر از ۸۰ میلیمتر جیوه
۲. مرحله قبل از پرفشاری خون
فشار خون سیستولی بین ۱۲۰ تا ۱۳۹ میلیمتر جیوه و دیاستولی بین ۸۰ تا ۸۹ میلیمتر جیوه
۳. زیادی فشار خون مرحله اول
فشار خون سیستولی بین ۱۴۰ تا ۱۵۹ میلیمتر جیوه و دیاستولی بین ۹۰ تا ۹۹ میلیمتر جیوه
۴. مرحله دوم
فشار خون سیستولی بیشتر یا مساوی ۱۶۰ میلیمتر جیوه و دیاستولی بینشتر یا مساوی ۱۰۰ میلیمتر جیوه
علل ایجاد فشار خون بالا
علل ایجاد بیماری فشار خون بالا هنوز کاملا شناخته شده نیست ولی در اکثر موارد، بیشتر شدن مقاومت محیطی عروق، باعث ایجاد فشار خون بالا می باشد که خود علل متفاوتی دارد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
رژیم‌های نادرست غذایی که برخی افراد از آنها به صورت معمول استفاده می کنند.
استفاده بیش از حد از غذاهای چرب و پرنمک و چربی خون بالا
عدم تحرک و زندگی امروزه که بیشتر ماشینی شده است: کسانی که تحرک و فعالیت ندارند ضربان قلب بیشتری دارند. هر اندازه ضربان قلب بیشتر باشد، به این معنی که در هر عمل انقباض قلب افراد سخت تر کار می کند و فشار قوی تر بر شریان ها وارد می شود.
سن: سیر پیشرونده افزایش فشار خون با افزایش سن ارتباط دارد.
ژنتیک: عوامل ژنتیکی که به صورت ارثی انتقال پیدا می‌کنند با افزایش فشار خون مرتبط هستند.
نژاد: فشار خون بالا در افراد سیاه پوست معمول تر است و در این افراد در سنین پایین تری از سفید پوستان و نژاد هند و اروپایی گسترش می یابد. عوارض جدی فشار خون بالا همانند سکته و حمله قلبی در سیاه پوستان رایج تر است.
عوامل محیطی: مانند چاقی، الکل، نمک زیاد و استرس نیز موثر هستند.
جنس مذکر (مردان بیشتر از زنان به فشار خون بالا مبتلا می شوند، در زنان نیز پس از یائسگی این بیماری نمایان می شود)
مصرف سیگار: مصرف دخانیات فوراً به صورت موقتی فشار خون را بالا می‌برد، همچنین مواد شیمیایی که در دخانیات وجود دارد، به سطوح دیواره شریانی آسیب می‌رسانند و منجر به باریک‌شدن شریان‌ها و افزایش فشارخون می‌شوند.
افزایش وزن و چاقی: هر اندازه افراد وزن بیشتری داشته باشند برای رسیدن اکسیژن و مواد مغذی به بافت های بدن به خون بیشتری احتیاج دارند. زمانی مه حجم خون گردشی در رگ‌های افراد افزایش می‌یابد فشار وارد شده بر دیواره های عروقی نیز بیشتر می شود.
وجود نمک (سدیم) فراوان در غذاها: استفاده بیش از حد از سدیم باعث نگه‌داری مایعات در بدن میشود که باعث افزایش فشارخون می‌گردد.
وجود پتاسیم کم در غذاها: پتاسیم برای حفظ تعادل سدیم در سلول‌های بدن مفید است. اگر بدن انسان پتاسیم کافی دریافت نکند، سدیم بالایی در خون انباشته میشود که باعث غوارض و بیماری فشار خون می شود.
مصرف بسیار پایین ویتامینD: مصرف کم ویتامین D در رژیم غذایی منجر به فشارخون بالا می شود. ویتامین D در تولید آنزیمی که در قسمت کلیه باعث تاثیر در فشارخون میشود نقش دارد.
مصرف الکل: نوشیدن الکل به صورت پی در پی به قلب آسیب جدی می‌رساند. مصرف غیر مداوم الکل نیز به صورت موقتی فشار خون را افزایش می دهد. زیرا باعث ایجاد ترشح هورمن هایی می شود که باعث افزایش جریان خون و ضربان قلب می شود.
استرس: سطح بالای استرس می‌تواند به صورت ناگهانی و موقتی فشار خون را افزایش دهد. اگر در نظر دارید با اعمالی چون پُرخوری، مصرف الکل و یا استعمال دخانیات میزان استرس خود را کاهش دهید، تنها مشکلات خود را با فشار خون بالا افزایش خواهید داد.
بیماری‌ها و شرایط خاص: بعضی شرایط مزمن نیز موجب افزایش خطر فشار خون بالا میشود مانند کلسترول بالا، دیابت، بیماری کلیه و تنگی نفس هنگام خواب.
بعضی اوقات بارداری نیز منجر به فشار خون بالا می شود.
فشار خون بالا بیشتر در بین بزرگسالان رایج است اما کودکان نیز در معرض این بیماری قرار دارند. در بعضی کودکان فشار خون بالا نیز به دلیل مشکلاتی مانند بیماری قلبی و یا بیماری های کلیوی به وجود می آید. در تعداد رو به افزایشی از کودکان، شیوه زندگی غلط مانند رژیم غذایی ناسالم و عدم فعالیت بدنی منجر به فشار خون بالا می شود.
عوارض فشار خون بالا
از جمله عوارض بیماری فشار خون بالا می توان ب
بیماری فشار خون بالا یکی از مهمترین عوامل خطر قلبی عروقی است و هر چه میزان فشار خون بالاتر باشد، خطر سکته های مغزی و بیماری های قلب بیشتر می شود. فشار خون بالا سطحی از فشار خون است که موجب ایجاد مشکل در افراد می شود و برای کنترل آن اقدامات درمانی صورت میگیرد.
برای اندازه گیری فشار خون بالا در منزل یا مطب با بکارگیری روش‌های استاندارد می توان به نتیجه مطلوب رسید. بعضی بیمارانی که فشار خون بالا دارند احتیاج به دارو درمانی ندارند و با رژیم غذایی می توان این معضل را کاهش داد. البته در برخی افراد حتما رژیم دارویی توصیه می شود. افراد مسن تر بیشتر در معرض فشار خون بالا هستند تا جوانان.
فشار خون در زمان خواب و استراحت كمتر و در زمان هيجان و فعاليت بيشتر است.
فشار خون بالا در مدت زمان طولانی عوارض متعددي در قلب، كليه ها و مغز دارد. غیر از آن مواردی که فشارخون بالا مربوط به یک عامل با بیماری های زمینه‌ای خاص است که با درمان آن فشار خون به حد طبیعی بر می گردد، در بیشتر موارد در افرادی که فشار خون بالا دارند، علت معینی برای فشار خون بالا حاصل نمی شود.
معمولا برای اکثر بیماری های فشار خون بالا علت خاصي یافت نمي شود و درمان این بیماری باید در طی طول عمر فرد صورت گیرد. تقریباً بيش از 17 درصد زنان و 26 درصد مردان در سن میانی و بيش از 60 درصد افراد بالاي 65 ساله فشار خون بالا دارند.
بالاترین میزان فشار خون را اصطلاحاً "فشار سیستولیک" نام می نهند که فشاری است که زمان انقباض ماهیچه قلب باعث رسیدن خون از سمت قلب به سایر نقاط می شود. کمترین میزان فشار خون را اصطلاحاً "فشار دیاستولیک" نام می‌نهند که فشار بین ضربانهای قلب به حساب می آید و به زمانی اطلاق می شود که قلب در حالت استراحت می‌باشد. واحد اندازه گیری فشارخون میلیمتر جیوه (mmhg) می باشد. اندازه فشار خون بر پایه 2 عدد به نمایش در می آید. اولین عدد مربوط به فشار بالا (سیستولیک یا ماکزیمم) می باشد و عدد دوم مربوط به فشار پایین (دیاستولیک یا مینیمم) است. عموما یک فشار خون متعادل مقداری زیرmmhg 85/130 می باشد. (130 فشار سیستولیک و 85 فشار دیاستولیک). در افرادی که از بیماری دیابت رنج می برند فشاری باید کمتر از mmhg 80/125 دیده شود. زمانی که مقدار فشارخون با سرعت زیاد بالا رود و حدوداً ١٣/٢٠٠ باشد، به آن فشار خون بدخیم می گویند که موجب آسیب رسیدن به فرد می شود و حتی گاهاً موجب مرگ و میر می شود. زمانی فشار خون طبیعی است که فشار افراد ماکزیمم 120 میلیمتر جیوه یا پایین‌تر و فشار مینیمم 80 میلیمتر جیوه یا پایین‌تر باشد. زمانی که فشار ماکزیمم فرد بین 120 تا 139 میلیمتر جیوه و فشار مینیمم بین 80 تا 89 باشد؛ می توان گفت فرد به "پیش-فشار خون بالا" یا "پیش-پرفشاری خون" مبتلا شده است.
فشار خون بالا زمانی رخ می دهد که فشاری که از جریان خون به دیواره رگ های خونی وارد می شود افزایش پیدا کند. فشار خون بالا در بعضی اوقات «کشنده بی سر و صدا» نامیده میشود چرا که تا مراحل انتهایی اکثراً بدون علامت است. این نکته حائز اهمیت است که فشار خون عموما در اثر فعالیت بدنی بالا می‌رود، اما افرادی که فشار خون بالا دارند در زمان استراحت نیز فشار خونش بالاتر از حد نرمال است.
تقریباً از هر چهار نفر، یک نفر به بیماری فشار خون بالا مبتلا است و از عوارض فشار خون بالا درد می کشد. عموماً علامت این بیماری بعد از گذشت مدتهای طولانی ظاهر می شود. سالانه، 900 هزار نفر در تمام دنیا، به علت مبتلا شدن به این بیماری، فوت می کنند. فشار خون با مقدار خونی که توسط قلب پمپ میشود و مقدار مقاومت ایجاد شده در برابر جریان خون توسط شریان‌ها مرتبط است. هرمقدار خون بیشتری توسط قلب پمپ شود و هرچه شریان‌ها باریکتر و تنگتر باشند فشارخون بالاتر خواهد بود. عموماً فشار خون بالا پس از مدت زمان طولانی زندگی ظاهر می شود نهایتاً اکثر افراد به آن مبتلا خواهند شد. فشار خون بالا را می توان به آسانی تشخیص داد و پس از اینکه افراد متوجه شدند که به فشار خون بالا مبتلا هستند باید به پزشک مراجعه کرده و تحت مراقبت قرار گیرند. زمانی که قلب می تپد باعث تلمبه شدن خون در درون رگ ها و شریان ها می شود. در این زمان فشار خون شما در بالاترین حد خود است و فشار سیستولی یا ماکزیمم خوانده میشود. و هنگامی که قلب -در فاصله بین دو ضربان- در حال استراحت قرار میگیرد، فشار خون شما پایین می‌آید که به آن فشار دیاستولی یا مینیممی گویند. آن دسته از افرادی که در این گروه جا می گیرند، بیشتر از افراد دیگر به بیماری فشار خون بالا مبتلا می شوند مگر در مواردی که پیشگیری های لازم در مورد این دسته از افراد صورت پذیرد. این دسته از افراد مجبورند در تمام طول عمر خود با رعایت رژیم غذایی و یا مصرف دارو فشار خون خود را طبیعی نگه دارند.
نکته حائز اهمیتی که حتما به آن توجه داشته باشید این است که اگر مبتلا به پرفشاری خون هستید، با رعایت نکات ایمنی و اقدامات درمانی فشار خون شما به حد طبیعی بازگشته است، شما به درمان کامل و سلامت کافی نرسیده اید و بیماری شما تنها تحت کنترل است. در نتیجه نباید تحت هیچ عنوان درمان خود را قطع کنید.
فشار خون بالا به دو مرحله یک و دو تقسیم میشود:
طبقهبندی فشار خون در بزرگسالان (بر حسب میلی متر جیوه)
رده فشارخون فشار خون ماکزیمم (سیستولی) فشار خون مینیمم (دیاستولی)
طبیعی کمتر از 120 کمتر از 80
پیش-پرفشاری خون 120 تا 139 80 تا 89
پرفشاری خون
مرحله یک 140 تا 159 90 تا 99
مرحله دو 160 یا بالاتر 100 یا بالاتر
نکاتی در مورد این طبقه بندی:
این نوع از طبقهبندی تنها درخصوص افراد 18 ساله یا بزرگتر است که هیچگونه دارویی جهت فشار خون بالا مصرف نمیکنند و همچنین به بیماری وخیم کوتاه‌مدتی مبتلا نمی باشند و حتی بیماری‌هایی مانند دیابت یا بیماری کلیوی ندارند.
زمانی که فشار خون سیستولی و دیاستولی افراد در دو رده مختلف قرار میگیرد، برای طبقهبندی باید از رده بالاتر استفاده کنند، مثلاً اگر فشار خون 160 روی 80 است، در مرحله دوی فشار خون بالا قرار میگیرد.
در مورد افرادی که به بیماری دیابت یا بیماری کلیوی مبتلا هستند، اگر فشارخون 130 روی80 میلیمتر جیوه یا بالاتر باشد، استثنائا در طبقه فشار خون بالا قرار می‌گیرند.
فشار خون چگونه اندازه گیری می شود؟
فشار خون بوسیله تست با یک دستگاه ساده و بدون درد و با استفاده از یک کاف فشار خون که به آن فشار سنج گویند اندازه گیری میشود. این دستگاه یک فشار سنج کوچک می باشد( از جنس جیوه که از بقیه دقیقتر بوده و یا عقربه ای و در آخر دیژیتالی که از بقیه کم دقت تر است ) که متصل به یک کاف یا همان پارچه باد شونده میشود.
تورم کاف با باد کردن کاف است که در اطراف بازو پیچیده می شود.
هنگام گرفتن فشار خون ، پزشک شما بوسیله گوشی پزشکی به حرکت و تلاطم خون از طریق عروق گوش میدهد.
کاف بوسیله تلمبه که به کاف متصل است، تا فشار بالاتر از فشار سیستولیک فرد باد می شود. سپس با کمک ضامن تلمبه به تدریج باد کاف خالی میشود، با اولین صدای شنیده شده از طریق گوشی پزشکی درجه ثبت شده روی دستگاه در آن لحظه فشار خون سیستولیک نشان داده میشود و با ادامهء خالی کردن باد کاف هرگاه صدا قطع شد درجه ثبت شده روی دستگاه در آن لحظه فشار خون دیاستولیک است. فشار خون سیستولیک همیشه اول گفته شده ، و سپس عدد فشار خون دیاستولیک گفته می شود. به عنوان مثال ، ممکن است فشار خون خود را به عنوان "120 روی 80" خوانده شود( و یا نوشته شده است 120 / 80).
فشار خون را با معیار" میلی متر جیوه" اندازه گیری می گیرند. با این حال ، معمولا "میلی متر جیوه"را در آخر عدد گفته شده ذکر نمیکنند.
علایم شایع فشار خون بالا
اکثر افرادی که مبتلا به فشارخون بالا هستند، هیچگونه احساس بیماری ندارند و حالت نرمال دارند. 15 درصد از افراد در سنین بالا مبتلا به فشارخون بالا هستند و خودشان بی خبرند. تنها راه تشخیص فشار خون بالا ، اندازه گیری میزان آن است.
احساس سردرد و سرگیجه شدید و گیجی
احساس تنگی نفس
خونریزی از بینی
سرفه خونی
خواب آلودگی، کرختی و مور مور شدن در ناحیه دست و پا
حملات گرگرفتگی
نبض تند
عدم تحمل به گرما
سطح پایین پتاسیم درخون
صدای همهمه بلند در شکم
سابقه خانوادگی بیماری کلیوی
صدمه به چشمها، کلیه ها؛ یا قلب
سطوح خیلی بالای فشار خون بالاتر از ۱۲۰/۱۸۰ mmHg
آغاز بیماری فشار خون بالا قبل از ۲۰ سالگی یا بعد از سن ۵۰ سالگی
انواع فشار خون بالا:
1.فشار خون بالای اولیه یا اصلی (اساسی): حدود 90 درصد از فشار خون های بالا علت نامشخص دارند و به صورت تدریجی پس از چندین سال بوجود می آید، که به این حالت فشار خون بالای اولیه یا اصلی گویند.
2. فشار خون بالای ثانویه: عده معدودی (حدود 10 درصد) از افراد به این نوع فشار خون مبتلا هستند که ناگهانی شکل می گیرد و در مقایسه با نوع اولیه، باعث ایجاد فشار خون شدیدتری می شود. شرایط گوناگون و مصرف داروهای مختلف می توانند منتهی به فشار خون بالا شوند که عبارت هستند از:
اشکال در سیستم عصبی خودکار و یا سیستم هورمونی کلیه (رنین آنژیوتانسین).
مقاومت به انسولین
پارانشیم کلیه (مانند گلومرولونفریت مزمن، پیلونفریت، بیماریهای بافت همبندی، بیماری کلیه پلی کیستیکو اوروپاتی‌های انسدادی)
بیماریهای عروق کلیوی
فئوکروموسیتوما
نشانگان کوشینگ
آلدسترونیسم اولیه
هیپرپلازی مادرزادی آدرنال
هیپرتیروییدی
کوارتاسیون آئورت
داروهایی همانند داروهای جلوگیری از بارداری، داروهای ضد احتقان، داروهای مُسکنی که به صورت آزاد فروخته می شوند و بعضی دیگر از داروها
داروهایی که به صورت غیرقانونی وجود دارند مانند کوکایین و آمفتامین.
طبقه بندی فشارخون بالا در افراد بالغ
فشار خون در بالغین بیشتر از ۱۸ سال به صورت زیر تقسیم بندی می شود
۱. طبیعی :
فشار خون سیستولی کمتراز ۱۲۰ میلیمتر جیوه و دیاستولی کمتر از ۸۰ میلیمتر جیوه
۲. مرحله قبل از پرفشاری خون
فشار خون سیستولی بین ۱۲۰ تا ۱۳۹ میلیمتر جیوه و دیاستولی بین ۸۰ تا ۸۹ میلیمتر جیوه
۳. زیادی فشار خون مرحله اول
فشار خون سیستولی بین ۱۴۰ تا ۱۵۹ میلیمتر جیوه و دیاستولی بین ۹۰ تا ۹۹ میلیمتر جیوه
۴. مرحله دوم
فشار خون سیستولی بیشتر یا مساوی ۱۶۰ میلیمتر جیوه و دیاستولی بینشتر یا مساوی ۱۰۰ میلیمتر جیوه
علل ایجاد فشار خون بالا
علل ایجاد بیماری فشار خون بالا هنوز کاملا شناخته شده نیست ولی در اکثر موارد، بیشتر شدن مقاومت محیطی عروق، باعث ایجاد فشار خون بالا می باشد که خود علل متفاوتی دارد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
رژیم‌های نادرست غذایی که برخی افراد از آنها به صورت معمول استفاده می کنند.
استفاده بیش از حد از غذاهای چرب و پرنمک و چربی خون بالا
عدم تحرک و زندگی امروزه که بیشتر ماشینی شده است: کسانی که تحرک و فعالیت ندارند ضربان قلب بیشتری دارند. هر اندازه ضربان قلب بیشتر باشد، به این معنی که در هر عمل انقباض قلب افراد سخت تر کار می کند و فشار قوی تر بر شریان ها وارد می شود.
سن: سیر پیشرونده افزایش فشار خون با افزایش سن ارتباط دارد.
ژنتیک: عوامل ژنتیکی که به صورت ارثی انتقال پیدا می‌کنند با افزایش فشار خون مرتبط هستند.
نژاد: فشار خون بالا در افراد سیاه پوست معمول تر است و در این افراد در سنین پایین تری از سفید پوستان و نژاد هند و اروپایی گسترش می یابد. عوارض جدی فشار خون بالا همانند سکته و حمله قلبی در سیاه پوستان رایج تر است.
عوامل محیطی: مانند چاقی، الکل، نمک زیاد و استرس نیز موثر هستند.
جنس مذکر (مردان بیشتر از زنان به فشار خون بالا مبتلا می شوند، در زنان نیز پس از یائسگی این بیماری نمایان می شود)
مصرف سیگار: مصرف دخانیات فوراً به صورت موقتی فشار خون را بالا می‌برد، همچنین مواد شیمیایی که در دخانیات وجود دارد، به سطوح دیواره شریانی آسیب می‌رسانند و منجر به باریک‌شدن شریان‌ها و افزایش فشارخون می‌شوند.
افزایش وزن و چاقی: هر اندازه افراد وزن بیشتری داشته باشند برای رسیدن اکسیژن و مواد مغذی به بافت های بدن به خون بیشتری احتیاج دارند. زمانی مه حجم خون گردشی در رگ‌های افراد افزایش می‌یابد فشار وارد شده بر دیواره های عروقی نیز بیشتر می شود.
وجود نمک (سدیم) فراوان در غذاها: استفاده بیش از حد از سدیم باعث نگه‌داری مایعات در بدن میشود که باعث افزایش فشارخون می‌گردد.
وجود پتاسیم کم در غذاها: پتاسیم برای حفظ تعادل سدیم در سلول‌های بدن مفید است. اگر بدن انسان پتاسیم کافی دریافت نکند، سدیم بالایی در خون انباشته میشود که باعث غوارض و بیماری فشار خون می شود.
مصرف بسیار پایین ویتامینD: مصرف کم ویتامین D در رژیم غذایی منجر به فشارخون بالا می شود. ویتامین D در تولید آنزیمی که در قسمت کلیه باعث تاثیر در فشارخون میشود نقش دارد.
مصرف الکل: نوشیدن الکل به صورت پی در پی به قلب آسیب جدی می‌رساند. مصرف غیر مداوم الکل نیز به صورت موقتی فشار خون را افزایش می دهد. زیرا باعث ایجاد ترشح هورمن هایی می شود که باعث افزایش جریان خون و ضربان قلب می شود.
استرس: سطح بالای استرس می‌تواند به صورت ناگهانی و موقتی فشار خون را افزایش دهد. اگر در نظر دارید با اعمالی چون پُرخوری، مصرف الکل و یا استعمال دخانیات میزان استرس خود را کاهش دهید، تنها مشکلات خود را با فشار خون بالا افزایش خواهید داد.
بیماری‌ها و شرایط خاص: بعضی شرایط مزمن نیز موجب افزایش خطر فشار خون بالا میشود مانند کلسترول بالا، دیابت، بیماری کلیه و تنگی نفس هنگام خواب.
بعضی اوقات بارداری نیز منجر به فشار خون بالا می شود.
فشار خون بالا بیشتر در بین بزرگسالان رایج است اما کودکان نیز در معرض این بیماری قرار دارند. در بعضی کودکان فشار خون بالا نیز به دلیل مشکلاتی مانند بیماری قلبی و یا بیماری های کلیوی به وجود می آید. در تعداد رو به افزایشی از کودکان، شیوه زندگی غلط مانند رژیم غذایی ناسالم و عدم فعالیت بدنی منجر به فشار خون بالا می شود.
عوارض فشار خون بالا
از جمله عوارض بیماری فشار خون بالا می توان ب
نظرات شما عزیزان:
تبادل
لینک هوشمند